Ганцаардал уу? эсвэл Сэтгэл гутрал уу?

Сэтгэл гутрал (депресс) болон ганцаардал нь бие биетэйгээ уялдаа холбоотой байж болох ч тус тусдаа ялгаатай сэтгэл зүйн байдал юм. Эдгээрийг ялгаж мэдэхийн тулд доорх шинж тэмдгүүдийг анхаарах хэрэгтэй.

Ганцаардлын шинж тэмдгүүд

Ганцаардал бол хүмүүстэй харилцаа холбоо дутмаг байх эсвэл хангалттай дотно харилцаа үүсгэж чадахгүй байгаагаас үүсдэг мэдрэмж юм.

• Нийгмийн харилцаа дутмаг байх: Хүмүүстэй харилцах боломж бага, эсвэл дотно найз нөхөдгүй байх.
• Харилцаанд гологдох мэдрэмж: Олон хүнтэй уулздаг ч дотоод сэтгэлдээ ганцаардмал санагдах.
• Тусгаарлагдсан мэдрэмж: Бусад хүмүүсээс тусгаарлагдсан мэт мэдрэх, орчин тойрондоо багтаж чадахгүй байх.
• Харилцааны хэрэгцээ: Бусадтай холбоо тогтоох, дотно харилцаа хүсэх хэрэгцээтэй байх.

Сэтгэл гутралын (Депрессийн) шинж тэмдгүүд

Сэтгэл гутрал нь илүү гүнзгий, удаан хугацааны турш үргэлжлэх сэтгэл зүйн өвчин бөгөөд энэ нь зөвхөн ганцаардлаас үүдэлтэй биш юм.

• Үргэлжилсэн гуниг: Өдөр тутамд бараг бүх өдөрт сэтгэлээр унах, гуниглах мэдрэмжтэй байх.
• Сонирхолгүй болох: Өмнө нь сонирхдог байсан үйл ажиллагаа, хоббидоо сонирхолгүй болох.
• Эрч хүчгүй болох: Эрч хүчгүй болж, ядрах, ямар ч ажил хийх хүсэлгүй болох.
• Өөрийгөө буруутгах: Өөрийгөө үргэлж буруутгах, үнэ цэнэгүй мэт мэдрэх.
• Анхаарал төвлөрөл алдагдах: Анхаарал төвлөрөлт буурч, шийдвэр гаргахад хэцүү болох.
• Нойрны асуудал: Нойргүйдэх эсвэл хэт их унтах.
• Идэх хэв маягийн өөрчлөлт: Хэт их идэх эсвэл хоолны дуршил буурах.
• Амьдралын утга учиргүй мэт санагдах: Амьдралд утга учиргүй мэт санагдах, үхлийн талаар бодох.

Ганцаардал ба Сэтгэл гутралын хоорондын хамаарал

Ганцаардал удаан хугацаагаар үргэлжилбэл сэтгэл гутралд хүргэж болно. Ганцаардлаас үүдэн хүмүүс өөрийгөө үнэ цэнэгүй мэт мэдрэх, нийгмээс тасрах магадлалтай байдаг. Гэсэн хэдий ч, сэтгэл гутрал нь ганцаардлаас үүсэхээс гадна өөр олон шалтгаануудаас ч үүсч болно.

Яаж ялгах вэ?

• Шинж тэмдгийн үргэлжлэх хугацаа: Ганцаардал богино хугацаанд илэрч, нөхцөл байдал сайжирвал арилж болно. Харин сэтгэл гутрал нь удаан хугацааны туршид (хоёроос дээш долоо хоног) үргэлжилдэг.
• Гүнзгий нөлөө: Сэтгэл гутрал нь амьдралын бүх талд нөлөөлж, ажил, сургууль, харилцаанд ноцтой хүндрэл учруулдаг бол ганцаардал нь голдуу нийгмийн харилцаанд төвлөрдөг.
• Өөртөө хандах хандлага: Ганцаардал нь нийгмийн харилцааны хэрэгцээг илэрхийлэх бол, сэтгэл гутрал нь өөртөө итгэх итгэлгүй байдал, өөрийгөө буруутгах мэдрэмжээр илэрдэг.

Юу хийх хэрэгтэй вэ?

• Ганцаардал: Нийгмийн харилцаагаа нэмэгдүүлэх, шинэ хүмүүстэй танилцах, найз нөхөдтэйгөө илүү их цагийг өнгөрөөхийг хичээх хэрэгтэй.
• Сэтгэл гутрал: Хэрэв та сэтгэл гутралтай гэж үзэж байгаа бол мэргэжлийн тусламж авах нь зүйтэй. Сэтгэл зүйчид хандах, зөвлөгөө авах нь үр дүнтэй.

Эцэст нь, хэрэв та өөрийн мэдрэмжүүдэд эргэлзэж, ганцаардал эсвэл сэтгэл гутралтай байгаа эсэхээ мэдэхгүй байгаа бол мэргэжлийн сэтгэл зүйчид хандах нь хамгийн найдвартай арга юм.